Triết học Mác-Lênin được hình thành và phát triển qua các giai đoạn chính như sau:

1. Giai đoạn hình thành: Từ năm 1843 đến năm 1845, Karl Marx viết "Những bài luận về triết học" (The Philosophical Manuscripts), trong đó ông phát triển các quan điểm về sự phân liệt giữa con người và tự nhiên, lý thuyết mê hoặc của tín đồ vật chất.

2. Giai đoạn thứ nhất của chủ nghĩa Mác - Lênin: Từ năm 1848 đến năm 1864, Marx phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin qua các tác phẩm chính như Công ước Giáo dục Dân sự, Địa lý Chính trị và Kinh tế Chính trị học.

3. Giai đoạn thứ hai của chủ nghĩa Mác - Lênin: Từ năm 1875 đến năm 1895, Vladimir Lenin phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin bằng cách sáng lập Đảng Cộng sản Nga vào năm 1898 và viết các tác phẩm chính như Tư tưởng Chính trị Mác - Lênin.

4. Giai đoạn phát triển tiếp theo: Sau Cách mạng Tháng Mười Nga vào năm 1917, triết học Mác - Lênin được phát triển và áp dụng thực tế thông qua xây dựng chính quyền vô sản và công cuộc đấu tranh giành độc lập quốc gia của các nước Đông Âu và Nam Á.

Tổng thể, triết học Mác-Lênin đã trải qua một quá trình phát triển dài và liên tục từ giai đoạn thời Marx cho đến hiện nay.